Βασίλης Κοσμάς: Σχετικά με τον Προϋπολογισμό του Δήμου μας για το 2025

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Πριν τοποθετηθώ για τον προϋπολογισμό 2025, θα ήθελα να κάνω δύο σχόλια για τον προϋπολογισμό του 2024 που έχει εκτελεστεί.

Α. Τα έσοδα διαμορφώθηκαν στο ύψος των 215,1 εκατ. € και η είσπραξη έφθασε στα 100,3 εκατ. €. Δηλαδή το 47% του προϋπολογισμού.

Τα δε έξοδα διαμορφώθηκαν και αυτά στα 215,1 εκατ. € και πληρώθηκαν 76 εκατ. €. Δηλαδή, το 35% του προϋπολογισμού.

Όταν δηλώσαμε, κατά τη συζήτηση του Προϋπολογισμού 2024, ότι ο προϋπολογισμός που μας καταθέσατε ήταν πλασματικός, επιβεβαιώθηκε σήμερα. Δυστυχώς, η απορρόφηση των χρημάτων είναι πολύ μικρή και οφείλεται, κυρίως, στα έργα που καθυστερούν και δεν ολοκληρώνονται.

Β. Ακόμη, τα βεβαιωθέντα και μη εισπραχθέντα έσοδα την 31^η-12-2024 ανήλθαν στο ποσό των 58,5 εκατομ. €., όταν στις 31-12-2019 ήταν στα 45,4 εκατ.€.

    Δηλαδή, μέσα σε 5 χρόνια υπήρξε αύξηση των μη εισπραχθέντων κατά 13 εκατ.€, τα οποία η μεν υπηρεσία βεβαίωσε, ουδείς όμως ενδιαφέρθηκε να εισπράξει, παρόλο που δεν προέρχονται από μεγάλες οφειλές, αλλά από πολλές μικρές. Τί θα γίνει ο Δήμος εάν, ανά πενταετία, υπάρχει μια τέτοια αύξηση, της τάξης του 30%?

ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΕΣΟΔΑ:

Ο προϋπολογισμός του 2025 ανέρχεται στα 198,9 εκατ € και όπως και οι προηγούμενοι και αυτός είναι πλασματικός, διότι:

1^ον: Προϋπολογίζεται το τεράστιο ποσό των 62,3 εκατ. € που αφορά βεβαιωθέντα έσοδα παρελθόντων ετών και μη εισπραχθέντα (Π.Ο.Ε.). Είναι αμφίβολο, βέβαια, εάν θα εισπραχθεί το ποσό αυτό, εάν μάλιστα συγκρίνουμε με το 2024, κατά το οποίο εισπράχθηκε μόλις το 1%! (677.843 ευρώ).

Τα έσοδα παρελθόντων ετών που δεν έχουν εισπραχθεί, αυξήθηκαν μέσα σε ένα έτος κατά 8,2 εκατ.€. Δηλαδή, έχουμε και νέες ληξιπρόθεσμες οφειλές!

Οι οικονομικές εκκρεμότητες παρελθόντων ετών είναι πολλές, με κύριες τις:

Α) Τα τακτικά έσοδα (τέλη καθαριότητος & ηλεκτροφωτισμού, δικαιώματα ύδρευσης – αποχέτευσης, ΤΑΠ, τέλος λατομικών προϊόντων, μισθώματα, τέλη κοινοχρήστων χώρων, κλπ.), για τα οποία το 2024 βεβαιώθηκαν 24,2 εκατ € και εισπράχθηκαν 465.816 €, δηλαδή μόλις το 2%, σήμερα και για το 2025 εγγράφετε 25,4 εκατ €.

Β) Τα έκτακτα έσοδα (πρόστιμα ΚΟΚ, οφειλές ΔΕΥΑΙ, πρόστιμα ΠΟΕ κοινοχρήστων χώρων, πρόστιμα αυθαίρετης χρήσης κοινοχρήστων ΠΟΕ, προσκύρωση Δημοτικών εκτάσεων κλπ) που για το 2024 βεβαιώθηκαν 33,3 εκατ € και εισπράχθηκαν 212.027 €, δηλαδή μόλις το 0,6% και για το 2025 εγγράφετε 36,9 εκατ €!

Στο σημείο αυτό, θα ήθελα να αναφερθώ σε δύο θέματα:

• αναμένουμε να υπάρξει οριστική λύση για το πρόβλημα της οφειλής της ΔΕΥΑΙ προς το Δήμο, ύψους 11,3 εκατ. € από τοκοχρεολύσια, με εκατέρωθεν υποχωρήσεις και
• πρέπει να υπάρξει μέριμνα για την είσπραξη των Τελών Καθαριότητος και Ηλεκτροφωτισμού ΠΟΕ και ΤΑΠ ΠΟΕ, καθώς το 2024 ενώ βεβαιώθηκαν 7,2 εκατ. €, εισπράχθηκαν ΜΟΝΟ 164.093 €, δηλαδή το 2,3%! Ποιοί είναι εκείνοι που δεν αποδίδουν τα ποσά αυτά που αφορούν σε ανταποδοτικά τέλη?

2^ον:  η Είσπραξη από δάνεια από το ΤΠκΔ που εγγράφετε με ποσό 7,2 εκατ. €, δεν υπάρχει σήμερα στον Δήμο, αλλά θα εισπράττεται ανάλογα με τον ρυθμό που θα εκτελούνται τα αντίστοιχα έργα.

3^ον: το χρηματικό υπόλοιπο των 24,3 εκατ. €, για το οποίο δεν είναι γνωστό από πού προέρχεται, παραμένει σταθερό και διαχρονικό, χωρίς να αξιοποιείται επ’ ωφελεία των συνδημοτών μας και του Δήμου μας.

Εμείς, δεν μπορούμε να αντιληφθούμε γιατί ένας Δήμος αποταμιεύει και δεν αξιοποιεί το χρηματικό υπόλοιπο σε έργα και δράσεις!

4^ον: εισπράξεις υπέρ Δημοσίου και τρίτων των 12,3 εκατ.€, αφορούν κονδύλια που ναι μεν εισπράτει ο Δήμος, αλλά τα αποδίδει στην εφορεία και τα ασφαλιστικά ταμεία.

Με την αφαίρεση των 4 προαναφερόμενων ποσών, προκύπτει, τελικά, ότι ο πραγματικός προϋπολογισμός για το 2025 ανέρχεται στα 92,8 εκατ.€. Από αυτά:

α) τα επιχορηγούμενα από το κράτος (οι ΚΑΠ, δαπάνες λειτουργίας και συντήρησης σχολείων κλπ) ανέρχονται στο ποσό των 22,7 εκατ. €,

β) τα ίδια έσοδα του Δήμου (ανταποδοτικά, μισθώματα, φόροι & εισφορές, δωρεές & κληρονομιές, έσοδα παρελθόντων ετών που βεβαιώθηκαν για πρώτη φορά, κλπ.) ανέρχονται στο ποσό των 24,8 εκατ. €,

γ) οι Επιχορηγήσεις για επενδύσεις στο ποσό των 45,3 εκατ. €.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΕΞΟΔΑ:

Από τον προϋπολογισμό του 2024 προκύπτει ότι από το διαμορφωθέν ποσό των εξόδων, ύψους 215,1 εκατ. € πληρώθηκαν τα 76 εκατ. €. Δηλαδή, το 35% του συνόλου. Αυτό αναδεικνύει αδυναμία στην εκτέλεση του Προϋπολογισμού.

Στον προϋπολογισμό του 2025, ύψους 198,9 εκατ. €, οι κύριες κατηγορίες αναλύονται:

1. σε 40,2 εκατ. € για δαπάνες μισθοδοσίας, ασφαλιστικών εισφορών, ανελαστικών λειτουργικών εξόδων, κλπ.
2. σε 3,2 εκατ. € για δάνεια παλαιών υποχρεώσεων του Δήμου (Καποδιστριακοί Δήμοι).

• σε 12 εκατ. € για πληρωμές σε Σχολικές επιτροπές, ΦοΣΔΑ, επιχορηγήσεις σε τρίτους κλπ.

1. σε 62,3 εκατ. €, κονδύλια τα οποία έχουν βεβαιωθεί και δεν έχουν εισπραχθεί.
2. σε 54,8 εκατ. € για έργα, ποσό αμφισβητήσιμο βέβαια, καθώς παρατείνεται συνεχώς η κατασκευή τους για διάφορους και ποικίλλους λόγους!

Ενδεικτικά:

1. Έργα μικρά από ίδιους πόρους του Δήμου (ΚΩΔ. 02.30.73)

Το 2024 προϋπολογίστηκαν 7,7 εκατ.€ και απορροφήθηκαν 3,1 εκατ.€, ποσοστό 40%.

2. Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΚΩΔ. 02.55)

Το 2024 προϋπολογίστηκαν 15,9 εκατ.€ και απορροφήθηκαν 2,6 εκατ.€, ποσοστό 17%.

3. Υπηρεσίες Πολιτισμού και Αθλητισμού (ΠΔΕ) (ΚΩΔ. 02.61)

Το 2024 προϋπολογίστηκαν 5,3 εκατ.€ και απορροφήθηκαν 2,1 εκατ.€, ποσοστό 40%.

Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται και τα έργα:

• Πνευματικό Κέντρο Κατστικά (πρόσφατα πήρε παράταση),
• Αθλητικές Εγκαταστάσεις του Δήμου,
• Πνευματικό Κέντρο και Παλιό Δημαρχείο (οι παρατάσεις είναι μόνιμες) και άλλα.

4. Υπηρεσία Τεχνικών Έργων–Πρασίνου–Πολεοδομίας (ΠΔΕ) (ΚΩΔ. 02.64)

Το 2024 προϋπολογίστηκαν 37,1 εκατ.€ και απορροφήθηκαν 8,2 εκατ.€, ποσοστό 22%.

Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται και τα έργα:

• Πλατεία Πύρρου, με απορρόφηση 310.820€ από 3,4 εκατ.€,
• Μεγάλος Δακτύλιος, με απορρόφηση 4,8 εκατ.€ από 14,3 εκατ.€,
• το Πράσινο Σημείο,
• το κτίριο απί της Δομπόλη και άλλα.

5. Άλλα έργα, των οποίων η καθυστέρηση της υλοποίησής τους έχει υπερβεί κάθε προηγούμενο, όπως:

• Κατασκευή ραμπών ΑΜΕΑ σε σχολικές μονάδες
• Παλιές στρατιωτικές φυλακές
• Μεταφορά του Εργοταξίου του Δήμου
• Πλατεία στα Μαγκλαρέϊκα
• Βιοαπόβλητα
• LED
• Διάνοιξη οδού Ρώμα
• Λεωφόρος Γράμμου
• Διαπολιτιστικό Κέντρο στην οδό Μιχαήλ Αγγέλου, κλπ.

Όπως ανέφερα και στην αρχή της εισηγήσεώς μου, ο Προϋπολογισμός του 2025 των 198,9 εκατ.€ δεν αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα, καθώς:

• Το ποσό των 62,3 εκατ. € των παλαιών οφειλών δεν πρόκειται να εισπραχθεί,
• Το ποσό των 24,3 εκ € του χρηματικού υπολοίπου δεν αξιοποιείται, απλά μεταφέρεται από έτος σε έτος,
• Το ποσό των 50,3 εκ € της μισθοδοσίας, των επιχορηγήσεων και των ανελαστικών δαπανών δεν αποτελεί κονδύλιο προς αξιοποίηση,
• Το ποσό των 7,2 εκ € από δάνεια για έργα, από το ΤΠΚΔ, δεν αφορά ποσό άμεσα διαθέσιμο και
• Το ποσό των 54,8 εκ € για έργα είναι αμφίβολο ότι θα απορροφηθεί στο 100% εντός του 2025.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Εύκολα γίνεται αντιληπτό ότι, ο Δήμος, προκειμένου να αναπτυχθεί και να εξελιχθεί, εξαρτάται αποκλειστικά και μόνο από τις επιχορηγήσεις και την εξεύρεση πόρων από χρηματοδοτικά εργαλεία, καθώς τα έσοδα από ίδιους πόρους ανέρχονται μόλις στο 23% του συνόλου των εσόδων.

Αλλά, ακόμη και εάν πόροι από τα χρηματοδοτικά εργαλεία εισρεύσουν στα ταμεία του Δήμου, ο ρυθμός υλοποίησης των έργων είναι τόσο καχεκτικός που αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα στη γρήγορη μετεξέλιξη και μεταμόρφωση του Δήμου. Θυμίζω ότι το 2024, από 57,3 εκατ. € για επενδύσεις, απορροφήθηκαν μόνο τα 12,6 εκατ. €. Δηλαδή, το 22%.

Η δημοτική αρχή πρέπει να μεριμνήσει ώστε τα έργα που υλοποιεί να είναι άρτια μελετημένα και κατασκευασμένα και, κυρίως, να ολοκληρώνονται στον σωστό χρόνο, αλλά και να προχωρήσει στον σχεδιασμό έργων μείζονος και αναπτυξιακής σημασίας για τον τόπο, όπως:

• η ανάπλαση & ανάδειξη της παραλίμνιας περιοχής,
• ο ψηφιακός μετασχηματισμός,
• η αναδιάρθρωση του κυκλοφοριακού σχεδιασμού,
• η παραχώρηση και αξιοποίηση του στρατοπέδου Βελισσαρίου και άλλων εγκαταλελειμμένων κτιρίων και γηπέδων, κλπ.

που θα προσδώσουν προστιθέμενη αξία στον τόπο μας.

Με όλες τις προαναφερόμενες σκέψεις και επιφυλάξεις, δίνουμε θετική ψήφο στον Προϋπολογισμό 2025 και στο Ολοκληρωμένο Πλαίσιο Δράσης 2025 που προτείνει η Δημοτική Αρχή, αφού πρωτίστως είναι αναγκαίο να εξασφαλίζεται η συναλλακτική δυνατότητα του Δήμου.