Σχέδια Τιμολόγησης και Τεχνικού προγράμματος του Α.Σ.Δ.Α. Ηπείρου
Σήμερα, συζητάμε για το θέμα της διαχείρισης των απορριμμάτων με άνεση, και ορισμένοι εξ υμών και με σχετική ελαφρότητα θα έλεγα, αφού:
- Αποκαταστήσαμε έγκαιρα όλους τους Χώρους Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων (ΧΑΔΑ), καθιστώντας την Περιφέρεια Ηπείρου τη μοναδική Περιφέρεια στην Ελλάδα στην οποία καταγράφηκε μηδενική χρηματική ποινή.
- Εκπονήθηκε, έγκαιρα, και κυρώθηκε αρμοδίως και πρώτο πανελλαδικά το Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠεΣΔΑ) Ηπείρου το οποίο και προβλέπει κάθε διαδικασία που σχεδιάζεται.
- Προχωρά η κατασκευή των επεκτάσεων των υφιστάμενων ΧΥΤΑ και μετατροπής τους σε ΧΥΤΥ.
- Παραδίδονται οσονούπω, οι υποδομές και ο απαιτούμενος εξοπλισμός για τους 8 Σταθμούς Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (Σ.Μ.Α.).
- Οι 4 Μονάδες Κομποστοποίησης προδιαλεγμένων και πράσινων αποβλήτων είτε έχουν κατασκευαστεί (Π.Ε. Ιωαννίνων), είτε βρίσκονται υπό δημοπράτηση (Π.Ε. Άρτας), είτε έχουν μελετηθεί & αδειοδοτηθεί και έχουν εξασφαλισμένη χρηματοδότηση (Π.Ε. Θεσπρωτίας & Π.Ε. Πρέβεζας).
- Τα 8 Κεντρικά Πράσινα Σημεία (green points) έχουν μελετηθεί, αδειοδοτηθεί και έχει εξασφαλιστεί η χρηματοδότησή τους από το ΕΣΠΑ.
- Ολοκληρώθηκε η κατασκευή και λειτουργεί η Μονάδα Επεξεργασίας Αστικών Στερεών Αποβλήτων (Μ.Ε.Α.) Ηπείρου.
Αποτέλεσμα των προαναφερόμενων έργων διαχείρισης αστικών στερεών αποβλήτων είναι:
- Η προστασία του περιβάλλοντος,
- Η μη επιβολή προστίμων στους Δήμους και, εν τέλει, στους πολίτες από τα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια,
- Η εκπλήρωση των υποχρεώσεων της Περιφέρειάς μας έναντι του Εθνικού και Ευρωπαϊκού δικαίου σχετικά με την ορθολογική διαχείριση των αστικών αποβλήτων.
Ακόμη, από τον Ιούλιο του 2017 είναι αναρτημένη στην ιστοσελίδα της Περιφέρειας η «Μελέτη συγκριτικής αξιολόγησης κόστους – οφέλους, πριν και μετά από την λειτουργία των προαναφερόμενων έργων του εγκεκριμένου ΠΕΣΔΑ Περιφέρειας Ηπείρου», στην οποία αποτυπώνεται η προκύπτουσα ωφέλεια από την υλοποίηση των έργων του ολοκληρωμένου σχεδιασμού.
Β. Ιστορικό
- Μέχρι την 22η Νοεμβρίου 2019, ημερομηνία εκλογών για την ανάδειξη της διοίκησης του ΦοΔΣΑ, ήταν αποδεκτό από όλους ότι:
- η λειτουργία του ΦοΔΣΑ έπρεπε να επισπευστεί,
- οι δαπάνες λειτουργίας όλων των έργων του ολοκληρωμένου σχεδιασμού θα προκαλούσε αύξηση του κόστους διαχείρισης των απορριμμάτων και
- η ενιαία τιμολογιακή πολιτική από πλευράς συνδέσμου, πολιτικά, ήταν η πιο δίκαιη και έντιμη επιλογή.
- Μετά το αποτέλεσμα των εκλογών επήλθε «ειδική φώτιση» σε ορισμένους αιρετούς της περιφέρειας και άρχισε μία φιλολογία περί τιμολόγησης ανά δήμο, ανά περιφερειακή ενότητα, για διαχείριση των ΣΜΑ από τον οικείο δήμο όπου βρίσκεται εγκατεστημένος κτλ.
- Στις 03.03.2020 εγκρίθηκε από το αρμόδιο όργανο η ενιαία τιμολογιακή πολιτική, ο κανονισμός τιμολόγησης και ανακοινώθηκε το σχέδιο προϋπολογισμού λειτουργίας του συνδέσμου.
- Στις 04.03.2020, ο Δήμαρχος απεφάνθει ότι οι Γιαννώτες θα επιβαρυνθούν με «χαράτσι» ενός (1) εκατομμυρίου €, (ποσό που δεν τεκμηριώθηκε ποτέ μέχρι σήμερα), και δήλωσε την πρόθεσή του να προσφύγει κατά της απόφασης του ΦοΔΣΑ για την ενιαία τιμολογιακή πολιτική για τη διαχείριση των απορριμμάτων.
- Στις 09.03.2020 με πρόσκληση του Δημάρχου Ιωαννίνων, πραγματοποιήθηκε συνάντηση εκπροσώπων των οκτώ δήμων της Π.Ε. Ιωαννίνων, όπου από πλευράς της δημοτικής αρχής των Ιωαννίνων και άλλων δήμων, εκφράστηκε η κατηγορηματική αντίθεση στην αναγκαστική συμμόρφωση όλων στο ενιαίο τιμολόγιο των σκουπιδιών.
- Στις 17.03.2020 και σε συνεδρίαση διά περιφοράς του Δημοτικού Συμβουλίου, πραγματοποιήθηκε εσπευσμένη αλλαγή στον προϋπολογισμό του Δήμου με εγγραφή ποσού 1.460.000€ για εισφορές στο Σύνδεσμο. Ενέργεια που δηλώνει ή την άγνοια της δημοτικής αρχής ή, για μια φορά ακόμη, την επικοινωνιακή της πολιτική για δημιουργία εντυπώσεων.
- Στις 31.03.2020 η οικονομική επιτροπή αποφάσισε, κατά πλειοψηφία, να προσφύγει ο Δήμος στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση επιδιώκοντας την ακύρωση της απόφασης της διοίκησης το Συνδέσμου για την αποφασισθείσα εννιαία τιμολογιακή πολιτική,
- Στις 01.04.2020 οι επτά δήμαρχοι της Π.Ε. Ιωαννίνων με επιστολή τους προς τον πρόεδρο του Συνδέσμου και δήμαρχο Ζηρού, Νίκο Καλαντζή, ζήτησαν την αναθεώρηση των «ασφυκτικών προθεσμιών» για τη συζήτηση των περί ενιαίας τιμολογιακής πολιτικής του Φορέα,
- Στις 02.04.2020 ο Δήμος κατέθεσε την προσφυγή στην αποκεντρωμένη με επιχειρήματα, πού αφορούσαν τη μη τήρηση των αρχών της ανταποδοτικότητας και της αναλογικότητας όπως και της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει».
- Στις 05.06.2020 η Αποκεντρωμένη Διοίκηση επικύρωσε τον προϋπολογισμό και το ολοκληρωμένο πρόγραμμα δράσης του Συνδέσμου.
- Στις 25.06.2020 απέρριψε την προσφυγή του Δήμου Ιωαννιτών.
Ειδικότερα, και για να τηρούμεθα επίκαιροι και ενήμεροι με τις τακτικές του δημάρχου!
Σύμφωνα με την παράδοση που τηρεί η νυν δημοτική αρχή, και όπως συμβαίνει συστηματικά από την 1η Σεπτεμβρίου 2019, ενημερώθηκαν άμεσα, για τις απόψεις της δημοτικής αρχής επί του θέματος, τα ΜΜΕ και πάντως πριν από κάθε επίσημη ανακοίνωση ή κοινοποίηση των σχετικών εγγράφων στους δημοτικούς συμβούλους.
Γιατί γίνεται αυτό; Στην προκειμένη περίπτωση τα ΜΜΕ έπρεπε να προετοιμάσουν την κοινή γνώμη για να πλέξει διθυράμβους προς τους τρείς αντιδημάρχους που επεξεργάστηκαν μία τέτοια πρόταση περιορισμού των εξόδων και με έναν τόσο διαφορετικό τύπο υπολογισμού κτλ…, κτλ…, καταλήγοντας με την υπερπροσπάθεια αυτή σε μία τεράστια μείωση των δαπανών και εν τέλει των ανταποδοτικών τελών!!!
Δεν αντιλαμβάνονται, όμως, ότι με τους χειρισμούς τους αυτούς, εκτίθενται;
Διαψεύδονται και αυτή τη φορά από την πραγματικότητα.
Τι ακριβώς ισχύει;
- Ο ΦοΣΔΑ κατέθεσε, τον Μάρτιο 2020, στα δημοτικά συμβούλια για έκφραση γνώμης τον κανονισμό τιμολόγησης, συνοδευόμενο από το Τεχνικό Πρόγραμμα και από τον αρχικό Π/Υ. Ο Προϋπολογισμός αυτός αφορά στις προϋπολογιστικές δαπάνες για όλη την ανάπτυξη της λειτουργίας του. Δηλαδή:
- για δαπάνες για όλο το προσωπικό σε πλήρη ανάπτυξη του οργανογράμματος,
- για δαπάνες επενδύσεων σε πάγιο εξοπλισμό,
- για δαπάνες λειτουργίας των υποδομών (ΣΜΑ),
- για κάλυψη κάθε μεταβλητού κόστους για επεξεργασία του ονομαστικού φορτίου απορριμμάτων με στατιστικά δεδομένα της 31ης Δεκεμβρίου 2019.
Δηλαδή, για όλα τα έξοδα μιας κανονικά ανεπτυγμένης εταιρείας για να εξυπηρετήσει το σκοπό για τον οποίο λειτουργεί. Στο χρονικό σημείο αυτό, βέβαια, πολλά στοιχεία προσεγγίστηκαν με ασφάλεια μεν, αλλά προσεγγιστικά δε, καθ’ ότι δεν υπάρχουν συγκεκριμένες συμβάσεις, όπως αυτή με το λειτουργό ανάδοχο των ΣΜΑ, κτλ.
Δηλαδή, όσοι αντιλαμβάνονται, ή γνωρίζουν, ή θέλουν να μιλήσουν ευθέως και ειλικρινά, όφειλαν να δηλώσουν ότι ο προϋπολογισμός αυτός είναι υπό διαρκή υποχρεωτική αναμόρφωση (όπως άλλωστε και ο νόμος ορίζει σχετικά: άρθρο 6 της με αριθμ. οικ. 55905/29-7-2019 (ΦΕΚ 3054 Β΄) ΚΥΑ, προκειμένου να αποτυπώνονται τα πραγματικά οικονομικά αποτελέσματα και τότε καθίσταται ρεαλιστικός. Αυτό πρόκειται να γίνει μετά το τέλος και του δεύτερου κύκλου κανονικής λειτουργίας, δηλαδή σε τρία-τέσσερα χρόνια. Μέχρι τότε ο προϋπολογισμός θα υφίσταται διαρκείς αναμορφώσεις, σύμφωνα με τον νόμο και θα ελέγχεται η τήρηση του από τα αρμόδια όργανα.
Για αυτό ο κανονισμός τιμολόγησης για τον οποίο, σήμερα, γνωμοδοτούμε, παραμένει ο ίδιος, με αυτόν που ψηφίστηκε από το Δ.Σ. του ΦοΔΣΑ τον Μάρτιο 2020.
Μόνο τα ποσά του άρθρου 6: «Προσδιορισμός Κόστους Διαχείρισης ΦοΔΣΑ» αναπροσαρμόστηκαν, δηλαδή ο προϋπολογισμός για το κόστος διαχείρισης του ΦοΔΣΑ για το 2020 και θα αναπροσαρμόζονται μέχρι και το τέλος του 2ου κύκλου κανονικής λειτουργίας.
Αποτυπώσαμε σε πίνακα και συγκρίναμε τις δαπάνες που προτάθηκαν τον Μάρτιο και τις σημερινές. Οι μειώσεις στις δαπάνες λειτουργίας του ΦοΔΣΑ για το 2020 αφορούν:
- Την μείωση σε αμοιβές και έξοδα προσωπικού κατά 76,19%
- Την μείωση αμοιβών αιρετών και τρίτων (ορκωτών λογιστών κτλ) κατά 35,60%
- Την μείωση των επενδύσεων κατά 17,42%
- Την μείωση για κατασκευή γραφείων κτλ 92,91%
- Δηλαδή μείωσαν τις προβλεπόμενες λειτουργικές δαπάνες περίπου κατά 34,00%
Αναλόγως μειώθηκαν και οι απαιτήσεις από τους δήμους.
Τα προϋπολογιζόμενα μεγέθη, βεβαίως, κατά την άποψή μας δεν θα είναι αυτά που τελικά θα χρεωθούν οι Δήμοι, απολογιστικά για το 2020. Οι δαπάνες των δήμων θα είναι, για το 2020, ακόμη μικρότερες και από αυτές που προϋπολογίζονται σήμερα.
Επίσης, ένα άλλο πολύ ενδιαφέρον εύρημα είναι το εξής:
ΣΗΜΕΡΑ, με την κατ’ επίφαση, «περίφημη» πρόταση των 3 αντιδημάρχων προκύπτει ότι η τιμή ανά τόνο την οποία θα πληρώσει ο Δήμος μας στον ΦοΔΣΑ, ανέρχεται στα 58,72€/τν. Η τιμή όμως αυτή αναφέρεται ΜΟΝΟ στη διάθεση των συμμείκτων από τη ΜΕΑ και τα ΚΔΑΥ στους ΧΥΤ. Δεν έχει ενσωματωμένη τη λειτουργία των ΣΜΑ.
Η αντίστοιχη τιμή των 98,62€/τν, που αναφέρουν στην εισήγησή τους και για την οποία –μετά την πρότασή τους- πέτυχαν αυτή τη μεγάλη έκπτωση του 40%, είναι επιτηδευμένα ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΗ. Γιατί;
Γιατί αναφέρεται και πάλι ΜΟΝΟ στη διάθεση των συμμείκτων από τη ΜΕΑ στους ΧΥΤ, ενώ έπρεπε να αναφέρεται και σε αυτό αλλά και στις ποσότητες συμμείκτων ΑΣΑ που μεταφορτώνονται μέσω ΣΜΑ, δηλαδή και στη λειτουργία των ΣΜΑ, όπως αναφερόταν στις αποφάσεις του ΦοΔΣ του Μαρτίου.
Με τα προαναφερόμενα, καταλαβαίνει κανείς εύκολα την «επικοινωνιακή παγίδα» την οποία σκηνοθέτησαν, πόνταραν, έπαιξαν, αλλά τελικά παγιδεύτηκαν οι ίδιοι, οι τρείς αντιδήμαρχοι, οι οποίοι παραπληροφορούν επί μακρόν για διάφορα θέματα την κοινή γνώμη του Δήμου μας. Είναι νομίζουμε στιγμή (όχι μόνο για αυτή την περίπτωση) να έχουν στο νού τους: Όποιος σκάβει το λάκκο του άλλου, πέφτει μέσα ο ίδιος.
Κυρίες και Κύριοι,
ΚΑΜΙΑ ΑΠΟΛΥΤΩΣ αντιπρόταση δεν μελετήθηκε, δεν κατατέθηκε, δεν υιοθετήθηκε.
Απλά, οι «περίφημοι» τρείς αντιδήμαρχοι, παρακάλεσαν τον Πρόεδρο του ΦοΔΣΑ να περικόψει κονδύλια προσωρινά, από τις δαπάνες του ΦοΔΣΑ, ώστε να μειωθεί ο Π/Υ εξόδων και αντιστοίχως να μειωθούν οι απαιτήσεις από τον Δήμο μας, αλλά και τους υπολοίπους δήμους της περιφέρειας αναλόγως.
Αλλά, αν εμείς δεν αντιλαμβανόμεθα ακριβώς την πραγματικότητα:
- Γιατί δεν μας καταθέτουν και την ενναλακτική τους πρόταση για τον υπολογισμό της Ενιαίας Τιμής Αναφοράς ανά Διαχειριστική Ενότητα και όχι για όλη την Περιφέρεια;
- Γιατί η δημοτική αρχή Ιωαννίνων δεν αντιλαμβάνεται ότι πληρώνει (ετησίως) άλλος υποχρέωση δική της, ύψους 350.000€ με ΦΠΑ;
Τον Οκτώβριο του 2018 κινητοποιήθηκα προσωπικά από τη θέση της Αντιπεριφερειάρχη Περιβάλλοντος και πέτυχα την διάθεση πίστωσης των 1,3εκ.€, περίπου, από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, για όλους τους δήμους της Περιφέρειας, για την κάλυψη της δαπάνης μεταφοράς του υπολείμματος επεξεργασίας των απορριμμάτων από τη Μονάδα Α.Σ.Α. στους ΧΥΤΥ.
Μέχρι σήμερα, τα κόστη αυτά καλύπτονται από την Περιφέρεια Ηπείρου.
Κανένας Δήμος της Περιφέρειας δεν έχει εγγράψει τη δαπάνη αυτή, μέχρι σήμερα, στον ετήσιο Προϋπολογισμό του, η οποία έπρεπε να αποδίδεται στον ΦοΔΣΑ.
- Γνωρίζει η Δημοτική Αρχή ότι με τη λειτουργία του ΣΜΑ από τον ΦοΔΣΑ θα υπάρξει άμεση μείωση του κόστους μεταφοράς των συμμείκτων απορριμμάτων, ύψους 300.000€ με ΦΠΑ περίπου, καθώς η απόσταση που θα διανύουν τα απορριμματοφόρα θα είναι το 1/3 της σημερινής;
Κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι,
Αν θέλαμε να συμμετάσχουμε σε μία πλειοδοτική διαδικασία κατακλυσμού των πολιτών από τυχαίες και επιπόλαιες δηλώσεις, θα είχαμε, ήδη, προτείνει -στην περίπτωση που, τελικά, δεν θέλουμε να πληρώσουμε το ενιαίο τέλος για την ολοκληρωμένη διαχείριση απορριμμάτων- να επανέλθουμε στο παλαιό καθεστώς του ΧΥΤΑ Ελληνικού. Δηλαδή, με 800.000€, με βάση τον προϋπολογισμό του Δήμου μας για το 2018, να θάβουμε τα απορρίμματα στο Ελληνικό, οπότε και οι συμπολίτες να τύχουν μεγάλης μείωσης των ανταποδοτικών αλλά και οι θιασώτες της οπισθοδρόμησης και του παραγοντισμού να ανακαταλάβουν την πολιτική τους πρωτοκαθεδρεία.
Η ολοκληρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων όμως, είναι στοιχείο πολιτισμού και ανάπτυξης.
Ρεαλιστικά, όμως, και εκ των πραγμάτων, δημιουργεί, και μεγαλύτερες δαπάνες και έξοδα.
Για τη μείωση και εξισορρόπηση του κόστους αυτού και, εν τέλει, των τιμολόγιων των ανταποδοτικών τελών, όπως, επανειλημμένα, έχουμε πει και σε προηγούμενες συνεδριάσεις, υπάρχουν πλέον διάφορα όπλα και επιλογές, όπως:
- εφαρμογή συστηματικής ανακύκλωσης,
- ξεχωριστή διαχείριση βιοαποβλήτων,
- λειτουργία πράσινων σημείων,
- εφαρμογή μεθοδικής κομποστοποίησης,
- ενεργειακή αναβάθμιση του οδικού και αστικού φωτισμού σε όλον τον Δήμο αλλά και αναζήτηση νέου εναλλακτικού παρόχου ηλεκτρικής ενέργειας.
Η Δημοτική Αρχή, λοιπόν, αντί να αποπροσανατολίζει τους συνδημότες, πρέπει να αρχίσει -έστω και τώρα- να σχεδιάζει ολοκληρωμένα υιοθετώντας και υλοποιώντας κάποιες από τις προτάσεις μας που της έχουμε καταθέσει από την αρχή της θητείας αυτής.